NGUYÊN NHÂN VÔ SINH NAM – KHÁM VÔ SINH NAM TẠI THANH HÓA

Tương tự nữ giới, khả năng sinh sản của nam giới là quá trình phức tạp. Để hỗ trợ nữ giới mang thai, nam giới cần đáp ứng những điều kiện sau đây:

• Tinh trùng khỏe mạnh: Đây là kết quả của quá trình hình thành và phát triển cơ quan sinh sản nam giới từ giai đoạn dậy thì. Một trong hai tinh hoàn phải hoạt động hiệu quả kết hợp việc cơ thể tổng hợp đủ testosterone và những kích thích tố khác giúp kích hoạt và duy trì sản xuất tinh trùng. Sau khi tinh trùng sản xuất trong tinh hoàn, các ống sẽ vận chuyển kèm theo hòa lẫn với tinh dịch và xuất tinh ra khỏi dương vật.
• Đủ lượng tinh trùng trong tinh dịch: Số lượng tinh trùng quá thấp có thể làm giảm khả năng của một trong những tinh trùng thụ tinh với trứng.
•  Đảm bảo chức năng tinh trùng: Tinh trùng phải đảm bảo được chức năng và có khả năng di chuyển. Nếu chuyển động kém hoặc khả năng vận động hạn chế, tinh trùng khó có cơ hội tiếp cận hay thâm nhập vào trứng để tiến hành quá trình thụ tinh.

Để xác định chính xác người đàn ông đó có bị vô sinh hay không, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và chỉ định nam giới thực hiện các xét nghiệm như xét nghiệm tinh dịch đồ, xét nghiệm sinh hóa tinh dịch, xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng, xét nghiệm về di truyền học… Sau khi có kết quả khám vô sinh nam, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị vô sinh nam cụ thể cho từng trường hợp.

Các nguyên nhân vô sinh nam thường gặp

Vô sinh ở nam giới hiện nay chiếm khoảng 30% những trường hợp đôi vợ chồng vô sinh, hiếm muộn. Các rối loạn và yếu tố có thể đưa đến vô sinh nam như sau:

1. Do bệnh lý

Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng những tĩnh mạch của tinh hoàn bị giãn to bất thường. Dù cơ chế giãn tĩnh mạch tinh gây vô sinh vẫn chưa được biết rõ nhưng một số chuyên gia cho rằng: Tình trạng này có thể liên quan tới sự điều hòa nhiệt độ tinh hoàn, dẫn đến giảm chất lượng tinh trùng.

Do nhiễm trùng

Các bệnh lý nhiễm trùng gồm cả những bệnh lây lan qua đường tình dục như bệnh lậu,… có thể cản trở khả năng sản xuất tinh trùng, suy giảm sức khỏe tinh trùng hay gây ra tắc đường dẫn tinh khiến sự di chuyển của tinh trùng bị cản trở.

Vấn đề xuất tinh

Xuất tinh ngược dòng xảy ra do tinh dịch đi vào bàng quang khi đạt cực khoái thay vì phải phóng thích ra khỏi dương vật. Tình trạng này có khả năng là biến chứng của những bệnh lý tại chỗ hoặc toàn thân khác như chấn thương cột sống, phẫu thuật ở bàng quang, tuyến tiền liệt, niệu đạo, tiểu đường, dùng thuốc…

Tắc nghẽn ống dẫn tinh

Đường dẫn tinh có khả năng bị tổn thương, tắc nghẽn do chấn thương, tai nạn, sau phẫu thuật, nhiễm trùng hay những phát triển bất thường như trong bệnh xơ nang, bệnh di truyền. Sự tắc nghẽn có thể xảy ra ở bất cứ khu vực nào, từ trong tinh hoàn, mào tinh, ống dẫn tinh, ống phóng tinh cho tới niệu đạo. Tắc ống dẫn tinh là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng nam giới bị vô sinh – hiếm muộn.

2. Gặp vấn đề trong giao hợp

Đây là tình trạng nam giới gặp cản trở trong việc duy trì sự cương cứng của dương vật trong quá trình giao hợp (rối loạn cương), xuất tinh sớm, đau khi quan hệ tình dục, bất thường về mặt giải phẫu như lỗ tiểu đóng thấp hay những vấn đề tâm lý khi giao hợp.

3. Do lối sống

Một số thói quen gây vô sinh ở nam giới thường gặp có thể kể đến như:

• Sử dụng ma túy: Thói quen sử dụng cocaine hay cần sa có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.
• Uống rượu, bia quá độ: Rượu bia có khả năng làm giảm nồng độ testosterone, gây rối loạn chức năng cương dương, giảm sản xuất tinh trùng. Người mắc bệnh gan do uống rượu quá nhiều cũng có thể bị ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
• Hút thuốc lá: Số lượng tinh trùng của những nam giới thường xuyên hút thuốc lá sẽ thấp hơn những người không hút thuốc. Hút thuốc thụ động cũng có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới.
• Căng thẳng: Tình trạng căng thẳng, lo âu kéo dài có thể ảnh hưởng tới một số hormone cần thiết để cơ thể sản sinh tinh trùng. Nếu nam giới mắc bệnh trầm cảm nặng, khả năng sinh sản sẽ bị suy giảm. Chứng rối loạn tâm lý ở nam giới có khả năng làm rối loạn chức năng tình dục vì giảm ham muốn, rối loạn cương dương, xuất tinh chậm hay bị ức chế.
• Cân nặng: Tình trạng thừa cân, béo phì cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản của nam giới như tác động trực tiếp tới tinh trùng, gián tiếp gây ra sự thay đổi hormone…
• Nghề nghiệp: Một số ngành nghề buộc nam giới phải ngồi lâu có nguy cơ gây vô sinh cao. Ngoài ra, thường xuyên làm việc trong môi trường độc hại, nhiệt độ cao; tiếp xúc những loại chất độc, hóa chất như bức xạ, thuốc trừ sâu, những loại sóng điện tử, chất thải, steroid… cũng gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng, dễ bị vô sinh và hiếm muộn.
• Chế độ ăn uống: Ăn uống không đủ dưỡng chất hay thừa dinh dưỡng, bổ sung quá nhiều món ăn chứa chất béo có hại, những loại đồ ăn cay nóng, thực phẩm đóng hộp, đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ… cũng gây tác động tiêu cực đến sức khỏe sinh sản của nam giới.

4. Yếu tố di truyền

Sự bất thường của nhiễm sắc thể là một trong nguyên nhân vô sinh nam phổ biến gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới. Trong quá trình thụ thai, sự đột biến hay rối loạn về nhiễm sắc thể có thể khiến nội tiết tố thay đổi, gây ra tình trạng vô sinh, hiếm muộn ở nam giới. Tỷ lệ vô sinh, hiếm muộn do di truyền ở nam giới thường cao hơn nữ giới.

Khi nào cần đi khám vô sinh nam?

Dấu hiệu chính của tình trạng vô sinh ở nam giới là không có khả năng giúp nữ giới thụ thai. Một số trường hợp còn không có bất cứ dấu hiệu hay triệu chứng nào rõ ràng. Nếu có các vấn đề tiềm ẩn như mất cân bằng nội tiết tố, rối loạn di truyền, giãn tĩnh mạch quanh tinh hoàn hay nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn tinh, nam giới nên nhanh chóng đi khám để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Ngoài ra, bạn cũng cần chủ động thăm khám tiền hôn nhân, kiểm tra sức khỏe tình dục của nam giới khi có những dấu hiệu và triệu chứng như:

• Sự bất thường trong chức năng tình dục gồm khó xuất tinh, giảm ham muốn giao hợp, khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương).
• Sưng, đau, khó chịu tại dương vật hay có cục u ở tinh hoàn.
• Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát.
• Không có khả năng ngửi.
• Vú tăng trưởng bất thường.
• Lông giảm trên mặt hay một số vùng cơ thể.

Phòng ngừa nguy cơ vô sinh ở nam giới

Nhiều nguyên nhân vô sinh nam khó thể phòng ngừa. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể ngăn ngừa được rủi ro này khi áp dụng một số cách dưới đây:

• Bỏ hút thuốc lá
• Hạn chế uống rượu bia
• Không sử dụng chất kích thích
• Hạn chế tiếp xúc với kim loại nặng, thuốc trừ sâu và các chất độc khác
• Duy trì cân nặng phù hợp với thể trạng
• Tránh xa những yếu tố gây tích tụ nhiệt kéo dài tại vùng bẹn bìu như không mặc quần bó, hạn chế ngồi lâu, tránh ngâm mình trong nước nóng, tắm xông hơi quá lâu…